Πρόγραμμα

Κατεβάστε το πρόγραμμα
και τις περιλήψεις (pdf)

Όλες οι ημερομηνίες Τετ 05/10/22 Πεμ 06/10/22 Παρ 07/10/22 Σαβ 08/10/22 Κυρ 09/10/22

Πλήρες πρόγραμμα Τμήμα Α. Προϊστορία και Αρχαιότητα Τμήμα Β. Βυζάντιο και Βενετοκρατία Τμήμα Γ. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή

Όλες οι αίθουσες Ζευς Δίκτη Σελένα Ι Σελένα ΙΙ Αφροδίτη Ευρώπη

Τετ 05/10/22

ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Αίθουσα Zeus

09.00-11.00

Προσέλευση Συνέδρων | Registration

11.00-11.45

ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ | OPENING SESSION

Χαιρετισμοί επισήμων και κήρυξη της έναρξης του Συνεδρίου από τον Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη

Welcome addresses by dignitaries and Congress opening by Stavros Arnaoutakis, Regional Governor of Crete

Χαιρετισμός και οδηγίες προς τους συνέδρους από την Πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής Ομότιμη Καθηγήτρια
κα. Όλγα Γκράτζιου και τον Γενικό Γραμματέα της Οργανωτικής Επιτροπής Καθηγητή κ. Αλέξη Καλοκαιρινό

Welcome addresses and instructions to participants by Organising Committee President Prof. Emerita Olga Gratziou and Organising Committee General Secretary Prof. Alexis Kalokerinos

11.45-12.00

Διάλειμμα | Break

12.00-14.00

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ | PLENARY SESSION

Alexandre Farnoux, Directeur honoraire de l’École Française d’Athènes, former Professor of Greek Archaeology and History of Art, Paris-Sorbonne University

Η εφεύρεση της Κρήτης: Στο εργαστήριο των Gilliéron (1898-1980)

Χρήστος Λούκος, Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Μερικές σκέψεις για τη μελέτη ενός κοινωνικού σχηματισμού, με παραδείγματα κυρίως από την Ερμούπολη, τη Σέριφο και το Ρέθυμνο

[with simultaneous interpretation in English]

14.00

Δεξίωση από το Δήμο Αγίου Νικολάου στο κεντρικό εστιατόριο του ξενοδοχείου | Reception by the Municipality of Agios Nikolaos, in the hotel restaurant

ZEUS | Γ

Τμήμα Γ. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή

ΙΣΤΟΡΙΚΑ

Πρόεδρος: Πασχάλης Κιτρομηλίδης

17.00-17.20

Μηνάς Αντύπας

«Ο γενίτζερης αφεντάκης χαμήταγας συνεφώνησε μετά του ρεΐση αλεξανδρή γιάννη παπαφούρη και ναύλοσε το καϊκιόν του» Οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ Ύδρας και Κρήτης την τελευταία προεπαναστατική δεκαετία (1811-1821)

17.20-17.40

Γιάννης Σκαλιδάκης

Συγκρότηση και μεταβολή πολιτικών θεσμών κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 στην Κρήτη

17.40-18.00

Αναστασία Τσαγκαράκη

«Ιωσήφ Μπαλέστ: ο άγνωστος ελληνογάλλος ήρωας της Κρητικής Επανάστασης και οι άλλοι φιλέλληνες του Κρητικού Αγώνα»

18.00-18.20

Μαρία Κωστάκη

Τραυματικά γεγονότα της Επανάστασης, μνημονικοί τόποι και τοπικές εθνικές επέτειοι στον νομό Λασιθίου. Η περίπτωση του Σπηλαίου της Μιλάτου (1823)

18.20-18.40

Διάλειμμα | Break

ΙΣΤΟΡΙΚΑ (συνέχεια)

Πρόεδρος: Χρήστος Λούκος

18.40-19.00

Αντώνιος Ε. Τσουρδαλάκης

Η μάχη των Μελάμπων [online]

19.00-19.20

Κωνσταντίνος Π. Φουρναράκης

Ποιος κυρίευσε τη Γραμβούσα το 1825; Διαφορετικές ιστοριογραφικές αφηγήσεις και προσπάθεια προσέγγισης της αλήθειας μέσα από τα αρχειακά τεκμήρια [online]

19.20-19.40

Μανόλης Γ. Δρακάκης

«Αρχείον Εμμ. Αντωνιάδου του Κρητός εκ γένους των Μελισσηνών. Αριθ. …» Τα τεκμήρια, οι θεσμοί και τα πρόσωπα δύο κρητικών επαναστάσεων, του 1821 και του 1841

19.40-20.00

Ζαχαρένια Σημανδηράκη

Ο Κρης Νικόλαος Ρενιέρης και η συμμετοχή του (ή μη) στη Φιλορθόδοξο Εταιρεία (1839). Συγκριτικά στοιχεία και προβληματισμοί

Πεμ 06/10/22

ZEUS | Γ1

Τμήμα Γ. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή

ΙΣΤΟΡΙΚΑ (συνέχεια)

Πρόεδρος: Παναγιώτης Στάθης

09.00-09.20

Στέλλα Αλιγιζάκη

Το ιδιόγραφο Υπόμνημα του Ιακώβου Κουμή προς τον βασιλιά Όθωνα (2 Ιουλίου 1843) και η επαναστατική κινητοποίηση του 1841 στην Κρήτη

09.20-09.40

Κώστας Γ. Φυσαράκης

Ο ιατρός Απόστολος Τυλλιανάκης (1835-1932), το Μοναστηριακό Ζήτημα και η πολιτική και στρατιωτική του δράση στις Επαναστάσεις 1866 και 1878

09.40-10.00

Παντελεήμων Χιονίδης

‘Τhe cause of the extreme Liberals’: Η αγγλική εφημερίδα The Morning Star και η Κρητική Επανάσταση των ετών 1866-1869

10.00-10.20

Μάνος Περάκης

Η πρακτική των γραπτών διακηρύξεων και ψηφισμάτων από μέρους των χριστιανών Κρητών κατά την ύστερη οθωμανική εποχή: συνέχειες και ασυνέχειες [online]

10.20-10.40

Μανώλης Σειραγάκης

Ο φοιτητικός σύλλογος «Αρκάδιον» στη Βιέννη του fin de siècle

10.40-11.00

Διάλειμμα | Break

ΙΣΤΟΡΙΚΑ (συνέχεια)

Πρόεδρος: Παντελεήμων Χιονίδης

11.00-11.20

Παναγιώτης Στάθης

Η ιστοριογραφία του κρητικού 1821 στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα

11.20-11.40

Θωμάς Παπακωνσταντίνου, Χαράλαμπος Μπαμπούνης

Κυβέρνηση στα όρια της αντισυνταγματικότητας κατά την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας (1900-1903); [online]

11.40-12.00

Μιχάλης Τσαπόγας

Το Θέρισο και το Σύνταγμα

12.00-12.20

Μαρία Σωρού

Το Κίνημα της Εθνικής Άμυνας στην Κρήτη το 1916

12.20-12.40

Γιώργος Λιμαντζάκης

Η Κρήτη και τα βαλκανικά της πρότυπα στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού: «Βίοι παράλληλοι» ή αποκλίνοντες;

12.40-13.00

[ΑΚΥΡΩΘΗΚΕ] Ρόδης Λοχαΐτης

Η παρουσία της Κρήτης στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά το 1929-1932 [online]

13.30-14.30 | ZEUS

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ | PLENARY SESSION

Jan Driessen, Professor of Greek Archaeology, Université Catholique de Louvain, Belgium, Former Director of the Belgian School at Athens

«Επανάσταση». Ανθρωπογενείς καταστροφές στην αρχαιολογία του Αιγαίου [with simultaneous interpretation in English]

14.30-17.00

Διάλειμμα | Break

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ - ΚΑΤΟΧΗ

Πρόεδρος: Γιάννης Σκαλιδάκης

17.00-17.20

Παναγιώτης Λάμπρου

Η εργασία στην κατοχική Κρήτη: ρήξεις και συνέχειες

17.20-17.40

Αντώνης Σανουδάκης

Το συμμαχικό σαμποτάζ στο Δράσι Μεραμβέλου (22-7-1944)

17.40-18.00

Χρυσή Ζαϊμάκη

Η Κρήτη μέσα από τις φωτογραφίες γερμανών στρατιωτών (1941-1944) [online]

18.00-18.20

Μαρία Γ. Σεργάκη

Εμφύλιος στο Λασίθι (Μάρτιος-Ιούνιος 1947)

18.20-18.40

Μαρία Μακράκη

Η δικτατορία στην πόλη του Ηρακλείου (1967-1974): Μνήμες μέσα από προφορικές μαρτυρίες

19.20-19.30

Διάλειμμα | Break

19.30-20.30 | ZEUS

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ | PLENARY SESSION

Enrico Zanini, Professor of Byzantine Archaeology, Università di Siena

Gortyn of Crete in Early Byzantine times: archaeology of an “average” city of the Mediterranean under transformation

Παρ 07/10/22

ZEUS | Γ

Τμήμα Γ. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ

Πρόεδρος: Αντώνης Καρτσάκης

09.00-09.20

Kathleen Ann O’Donnell

The Cretan Uprising (1866-69): the Democratic Eastern Federation and The Poems of Ossian by James MacPherson

09.20-09.40

Τατιάνα Μπορίσοβα

Η μετεπαναστατική Κρήτη στο βιβλίο του Leon Bakst Ο Σερόφ και εγώ στην Ελλάδα

09.40-10.00

Χρυσούλα Πατεράκη

Κοινωνία και λογοτεχνία: Συμβάσεις και ανατροπές στην κοινωνία της Κρήτης μέσα από τις ηθογραφίες των Ι. Κονδυλάκη και Γ. Καφφετζάκη-Μαράντη

10.00-10.20

Μιχάλης Ι. Κτενιαδάκης

Θεώρηση των επιστημονικών / τεχνολογικών επιτευγμάτων στις αρχές του 20ού αιώνα και των επερχόμενων ανατροπών μέσα από χρονογραφήματα του Ι. Κονδυλάκη

10.20-10.40

Ευγενία Περυσινάκη, Ανδρέας Λενακάκης

Το πολεμικό και μεταπολεμικό συγκρουσιακό περιβάλλον στην περιοχή Μαλεβιζίου Κρήτης μέσα από τις ιστορικές ρίμες του Γεωργίου Παπαδομιχελάκη

10.40-11.00

Διάλειμμα | Break

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ

Πρόεδρος: Τατιάνα Μπορίσοβα

11.00-11.20

Μάρκος Εμμ. Μαρινάκης

1935: Ο Νίκος Καζαντζάκης στην Κίνα και την Ιαπωνία. Ενθύμια από το ταξίδι

11.20-11.40

Εύα Κοκκινίδη

«Ένας σπόρος είναι η λευτεριά»: Η Επανάσταση του 1821 στον Καπετάν Μιχάλη του Νίκου Καζαντζάκη

11.40-12.00

Ζαφείρης Νικήτας

«Τι είναι το Αρκάδι για μένα»: Ιστορικές και θρησκευτικές ρήξεις στη δραματουργία του Παντελή Πρεβελάκη [online]

12.00-12.20

Μάρκος Μαστρογιαννάκης

Αφηγήσεις της αστικής ζωής και στοιχεία κοινωνικής ιστορίας του Ηρακλείου (1900-1940) μέσα από έργα λογοτεχνών της πόλης. Συγκλίσεις και αποκλίσεις

12.20-12.40

Αντώνης Καρτσάκης

Ο ποιητής Χριστόφορος Λιοντάκης ψηλαφά τις πληγές της κοινωνίας μας

12.40-13.00

Ιωάννης Ε. Πυργιωτάκης

Απαρχές της ίδρυσης του Πανεπιστημίου Κρήτης: Η συμβολή του Δήμου Ηρακλείου, της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών και του Α΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου στην ίδρυση Πανεπιστημίου στην Κρήτη

13.30-14.30 | ZEUS

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ | PLENARY SESSION

Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Βυζαντινή ζωγραφική στον νομό Λασιθίου (14ος-15ος αι.): Συνέχειες, κενά, ιδιαιτερότητες, μαρτυρίες κοινωνικής πραγματικότητας [with simultaneous interpretation in English]

14.30-17.00

Διάλειμμα | Break

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Πρόεδρος: Νίκος Σκουτέλης

17.00-17.20

Μαρία Κουσουλάκου, Κυριακή Βακάλογλου

Το τελευταίο κονάκι του Μεγάλου Κάστρου: Μια ιστορία συναισθημάτων

17.20-17.40

Αλεξάνδρα Κουρουτάκη, Κωνσταντίνος Κουνάλης

Ο εικαστικός Μοντερνισμός του Γεωργίου Κουνάλη, μια νέα αρχή για τις πλαστικές τέχνες στα Χανιά

17.40-18.00

Ιωάννης Ανδρόνογλου

Aναπαραστάσεις ελληνικότητας στο έργο του Βενιζέλου και στη σύνθεση για κιθάρα (1928-1932)

18.00-18.20

Maria Deli

The presence of the Istituto Centrale del Restauro (ICR) at the Archaeological Museum in Heraklion (AMH) in the 1950s and the introduction of a modern conservation approach for ancient painting on frescoes

18.20-18.40

Ιωάννα-Ειρήνη Παπάζογλου

Κληρονομιές του «ενετικού» παρελθόντος: Η αμφίσημη διαχείρισή τους από το κράτος. Το παράδειγμα της αναστήλωσης του καθολικού της Μονής Αγίου Πέτρου των Δομινικανών στην πόλη του Ηρακλείου [online]

ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ

18.40-19.00

Μιχαήλ Στρουμπάκης

«Ένωσον ημάς υπό το σκήπτρον αυτών...» Επίσημες εκκλησιαστικές τελετές κατά την περίοδο 1898-1906

19.00-19.20

Γιουλιάνα Μπόιτσεβα

Ρωσικά εκκλησιαστικά άμφια στην Κρήτη: Από τα αυτοκρατορικά αφιερώματα στη μαζική διάχυση βιοτεχνικών αμφίων [online]

19.20-19.30

Διάλειμμα | Break

19.30-20.30 | ZEUS

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ | PLENARY SESSION

Αλέξης Πολίτης, Ομότιμος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Κρήτη και εθνικοί αγώνες 1821-1869. Το καθρέφτισμά τους στη λογοτεχνία: ποίηση, ρίμες, αναγνώστες [with simultaneous interpretation in English]

Σαβ 08/10/22

ΖEUS | Γ

Τμήμα Γ. Νεότερη και Σύγχρονη εποχή

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

Πρόεδρος: Σοφία Κατόπη

09.00-09.20

Αντώνης Κατσαράκης

Συνέχειες και ασυνέχειες της αρχιτεκτονικής κατοικίας στην ύπαιθρο της Κρήτης κατά την περίοδο 1645-1821

09.20-09.40

Νίκος Σκουτέλης

Οι οθωμανικοί κουλέδες στα Σφακιά (1866-1869). Το πριν και το μετά μιας στενής επιτήρησης

09.40-10.00

Ζάχος Δαγαλάκης, Νίκος Σκουτέλης

Τοπίο Επιτήρησης: Από την Παχειά Άμμο στην Ιεράπετρα

10.00-10.20

[ΑΚΥΡΩΘΗΚΕ] Μαριλένα Μοχιανάκη-Καραμπατζάκη

Βασικοί τύποι του κρητικού σπιτιού της υπαίθρου: Η περίπτωση της Οικίας Σεϊμένη στην Ανώπολη Σφακίων

10.20-10.40

Δημήτριος Γρηγοριάδης, Μαρία – Πόπη Γιαννικάκη

Πρώιμες εφαρμογές του οπλισμένου σκυροδέματος σε ναούς του Ν. Χανίων: Το έργο του μηχανικού Αναστάσιου Λογοθέτη

10.40-11.00

Διάλειμμα / Break

ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ

Πρόεδρος: Γιάννης Κοκκινάκης

11.00-11.20

Τακουή Βακιρτζιάν

Οι Αρμένιοι στο Ηράκλειο κατά την οθωμανική περίοδο (17ος-18ος αι.): Όψεις μιας κοινότητας υπό διαμόρφωση

11.20-11.40

Παναγιώτης Σ. Κροκίδας

Οι σκλάβοι του πασά: Λευκοί και μαύροι δούλοι στην Κρήτη στα χρόνια του Μεχμέτ Αλί (1830-1840)

11.40-12.00

Ελένη Ψαραδάκη

Η Ανταλλαγή Πληθυσμών και η ρήξη ταυτότητας στην περίπτωση των Τουρκοκρητικών του Bodrum

12.00-12.20

Σταύρος Σφακιωτάκης

«Εμένα το παράπονό μου είναι να γίνει ειρήνη….» Το τετράδιο σχολικών εκθέσεων του 1941 του Μάρκου Ισχακή, εβραίου μαθητή από τα Χανιά

12.20-12.40

Όλγα Ματθαίου

Η συμβολή των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στη δημιουργία σύγχρονης μνήμης στην Ελλάδα: Η προβολή του τελευταίου κρητικού εβραίου επιζώντα του Ολοκαυτώματος από τα τοπικά μέσα

ΕΘΝΟΓΡΑΦΙΚΑ - ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΚΑ (συνέχεια)

12.40-13.00

Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος

Ανατροπές, ρήξεις και ασυνέχειες στην παράδοση του κρητικού ριζίτικου τραγουδιού

13.00-13.20

Γιάννης Κωστόπουλος, Ελένη Καραντζόλα

Ε μα, μωρέ! Από τη λατινογενή αντίθεση στην (εκφραστική) κρητική αποστροφή [online]

13.10-13.30

Διάλειμμα / Break

13.00-17.00

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΩΝ (ΟΛΑ ΤΑ ΤΜΗΜΑΤΑ) | POSTERS PRESENTATION (ALL SECTIONS)

ΙΑΤΡΙΚΑ

Πρόεδρος: Μαρία Σωρού

17.00-17.20

Μανόλης Κ. Μακράκης

Οι επιδημικές ασθένειες στην εκπαιδευτική κοινότητα της Κρήτης (1868-1913). Η περίπτωση του νομού Λασιθίου

17.20-17.40

Μάρα Παναγιωτάκη

Ρήξεις και ασυνέχειες: Η επιλογή της Σπιναλόγκας για Λεπροκομείο Κρήτης ως το τελειωτικό χτύπημα στο άλλοτε ισχυρό οθωμανικό φρούριο

17.40-18.00

Πέτρος Καστρινάκης, Ανδρέας Βούρτσης

«Αποστέλλετε εμβόλια!» Όψεις του οθωμανικού προγράμματος εμβολιασμού κατά της ευλογιάς στη ΝΑ Μεσόγειο τον 19ο αιώνα: Η περίπτωση της Κρήτης

18.00-18.20

Ελευθερία Χριστινίδου, Κλεάνθης Σιδηρόπουλος

Γιατροί, γιατρειές και θάνατος στο Ηράκλειο (1863-1913)

18.20-18.40

Διάλειμμα / Break

ΙΑΤΡΙΚΑ (συνέχεια)

Πρόεδρος: Τζελίνα Χαρλαύτη

18.40-19.00

Χρύσα Δόξα, Μαργαρίτα Ρούσσου, Γεώργιος Τσικαλάκης

Οι αιτίες θανάτου γάλλων στρατιωτών (1897-1899) στη Σητεία και το Γαλλικό Στρατιωτικό Νεκροταφείο

19.00-19.20

Κλεοπάτρα Μαθιανάκη, Μανώλης Τζατζαράκης, Μαριάννα Καραμάνου

Η βασισμένη σε φυτά θεραπεία της ωτίτιδας στην περίοδο της Οθωμανικής κατοχής, όπως αποτυπώνεται στα κρητικά ιατροσόφια

19.20-19.40

Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκης

Η ισπανική γρίπη του 1918 στην Κρήτη και ο ρόλος της τοπικής Εκκλησίας

19.40-20.00

Αντώνης Χουρδάκης, Μανόλης Κουναλάκης, Μαρίνα Σούκα

Η Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου στον Β΄Π.Π.: ανατροπές και ρηγματώσεις στη λειτουργία της και η ανάδυση ενός σκηνικού πολέμου, αρρώστιας και πείνας μέσα από το Αρχείο της

ΙΣΤΟΡΙΚΑ (συνέχεια)

20.00-20.20

Polyvia Parara

Elisavet Contaxaki’s Classical Bouquet and Carroll Spence’s correspondence: Keys to the diplomacy of Cretan revolutions [online]

20.20-20.40

Aimee M. Genova

Islands in peril: Crete, Cuba, and archaeological disruption in the 1890s [online]